Poradnik tłumacza

Czego nie wiedziałeś o tłumaczeniach przysięgłych?

Mariusz Gajewski
wrz 7 2023

Czego nie wiedziałeś o tłumaczeniach przysięgłych?

Nazwy te, niezależnie od tego, czy są uwierzytelnione, przysięgłe czy "ostemplowane", mogą być dość obce dla kogoś, kto nie miał z nimi do czynienia. Co je od siebie odróżnia? Kiedy mogą być przydatne? Kto ustala ich zasady?

Tłumaczenia przysięgłe wykonywane przez tłumacza przysięgłego.

Zacznijmy od przeglądu podstaw. Nie istnieje coś takiego jak "tłumaczenie przysięgłe". Jest to określenie, które stało się popularnym zwrotem w mowie potocznej i pochodzi od nazwy zawodu. Zgodnie z przepisami ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego[1] oraz wydanymi aktami wykonawczymi, powinniśmy posługiwać się terminem "tłumaczenia poświadczone" (lub "uwierzytelnione")

Na wstępie należy podkreślić jeszcze jedną kwestię: tłumacz przysięgły to osoba, której powierzono funkcję zaufania publicznego i która jest uprawniona do:

1) dokonywania i poświadczania tłumaczeń z języka obcego na język polski oraz z języka polskiego na język inny niż język polski, a także do weryfikowania i poświadczania tłumaczeń dokonanych w tym zakresie przez inne osoby;

2) sporządzania poświadczonych kopii materiałów pisemnych w języku innym niż angielski, sprawdzania i weryfikowania kopii tekstów w języku innym niż angielski sporządzonych przez inne podmioty;

3) Wykonywanie tłumaczeń ustnych.

Często zakładamy, że tłumacze przysięgli świadczą usługi podobne do wszystkich innych. Podpisują zapieczętowane tłumaczenie. Różnica jest jednak istotna, ponieważ mamy do czynienia z odpowiedzialnością prawną, a kary dla tłumacza mogą być dotkliwe (od kar finansowych, po utratę uprawnień, a nawet aresztowanie w przypadku uchylania się od obowiązków zawodowych)[2].

Kiedy tłumaczenia przysięgłe mogą być potrzebne?

Najpierw słyszymy o tłumaczach przysięgłych w firmie, urzędzie czy na uczelni, a dopiero później dowiadujemy się, że wymagania wymagają takiego tłumaczenia. Dzieje się tak na przykład wtedy, gdy:

Mamy akt urodzenia, zgonu itp. Mamy zaświadczenie w innym języku i chcemy je złożyć w polskim urzędzie

- rejestrujemy samochód zakupiony za granicą

- Wypełniamy certyfikaty, dyplomy lub suplementy do procesów rekrutacyjnych za granicą

- chcemy udowodnić swoją zdolność kredytową w banku, przedstawiając odpowiednie dokumenty finansowe

Co powinno zawierać tłumaczenie przysięgłe?

Formalne aspekty tłumaczeń przysięgłych muszą być zachowane w każdym przypadku. W przypadku otrzymania gotowego tłumaczenia warto sprawdzić, czy zawiera ono następujące elementy:

  1. Podpis i odcisk pieczęci. W otoku wpisane jest imię i nazwisko tłumacza. Pośrodku wskazany jest język, w którym tłumacz posiada uprawnienia, a także pozycja na liście tłumaczeń przysięgłych.
  2. Numer pod tłumaczeniem lub kopią jest zapisany w repertorium.
  3. Adnotacja określająca, czy tłumaczenie zostało wykonane na podstawie oryginału, duplikatu czy repliki (szczególnie ważne w przypadku tłumaczenia aktów stanu cywilnego).

Rozliczenie tłumaczenia

Kwestia rozliczeń często stanowi zagadkę. Jak to możliwe, że po przesłaniu 2-stronicowego dokumentu otrzymujemy informację o pięciu stronach tłumaczenia? To bardzo proste. Aspekt ten reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 stycznia 2005 roku. Maksymalna liczba znaków na stronie tłumaczenia przysięgłego (wraz ze spacjami) wynosi 1125. Jest to około 1/3 strony formatu A4. Każdy znak powyżej tej liczby to osobna strona rozliczeniowa. Uwzględniany jest również opis dokumentu, w tym wszelkie znaki wodne lub pieczęcie (lub inne oznaczenia). Jest to również brane pod uwagę.

Inne usługi świadczone przez tłumacza przysięgłego

Tłumacz przysięgły nie ogranicza się do pisemnego tłumaczenia poświadczonego. Możliwe jest poświadczenie wysokiej jakości przetłumaczonego dokumentu, co w niektórych przypadkach może obniżyć koszty.

Jeśli już zamówiłeś tłumaczenie i potrzebujesz go ponownie, możesz wykonać kopię. Jest to usługa płatna.

W przypadku

- zawarcia związku małżeńskiego z cudzoziemcem w urzędzie stanu cywilnego

- podpisywanie aktów notarialnych, składanie oświadczeń i przesłuchania, jeśli jedna ze stron nie mówi po polsku

- oficjalne spotkania (np. zgromadzenia wspólników) z udziałem osób nieposługujących się językiem polskim

Mówiąc prościej, jeśli dane działanie ma konsekwencje prawne, wymagany jest tłumacz przysięgły. Zaleca się rezerwację takiej usługi z wyprzedzeniem, jeśli znany jest dokładny czas trwania wydarzenia lub spotkania.

Podsumowując, jeśli szukasz tłumaczeń "przysięgłych", ważne jest, aby pamiętać, że mamy tutaj do czynienia z regulacjami prawnymi. Zasada "klient nasz pan" nie działa, gdyż formalne aspekty tłumaczenia są jasno określone. Profesjonalne biuro tłumaczeń nie tylko przedstawi wycenę, ale również wskaże wszelkie kwestie, które mogą być problematyczne (np. w kancelarii przy akceptacji tłumaczeń często pojawiają się istotne adnotacje typu "z kopii"/"z oryginału").

Polyland zachęca klientów do kontaktu z nami w przypadku jakichkolwiek wątpliwości / bezpłatnych wycen / szczegółowych pytań.

[1]DZ.U. 2004 nr 273 poz. 2702.

[2]Warto zauważyć, że mimo posiadania uprawnień, wykonywanie tłumaczeń przysięgłych na język obcy może być karalne. Tłumacz przysięgły ma obowiązek najpierw dokonać tłumaczenia na język polski, a następnie na język obcy.

Udostępnij